Thuốc thoa corticoid được chỉ định điều trị các bệnh lý về viêm da, rối loạn tăng sinh da, rối loạn xâm nhiễm da và nhiều các bệnh lý khác. Tuy nhiên việc sử dụng loại thuốc này có thể để lại một số tác dụng phụ khi không dùng đúng cách. Vậy người bệnh cần lưu ý những tác dụng phụ nào của loại thuốc bôi ngoài da chứa Corticoid này?
Nhận biết thuốc thoa corticoid
1. Lựa chọn thuốc thoa chứa corticoid như thế nào?
Thuốc bôi ngoài da có chứa corticoid thường được kê toa trong điều trị một số bệnh lý khác nhau. Điển hình như viêm da eczema, chàm da, vẩy nến, rối loạn xâm nhiễm da (sarcoidosis)… và nhiều căn bệnh khác. Tuy nhiên để sử dụng thuốc mang lại kết quả điều trị tốt còn phụ thuộc vào bệnh lý và việc tuân thủ hướng dẫn sử dụng của người dùng.
Thực tế các loại thuốc thoa corticoid bôi ngoài da có nồng độ khác nhau phù hợp với từng tình trạng bệnh lý. Do đó, thành công hay thất bại trong điều trị phụ thuộc nhiều vào việc lựa chọn thuốc có độ mạnh phù hợp với tính chất bệnh lý cũng như vùng da tổn thương, vị trí mắc bệnh và lứa tuổi. Ví dụ, người mắc bệnh viêm da tiết bã hoặc viêm quanh mi mắt chỉ cần dùng loại nồng độ thấp có tác dụng chống viêm nhẹ. Nhưng người mắc bệnh vẩy nến hoặc eczema ở bàn tay thì cần dùng loại corticoid có tác dụng chống viêm mạnh với nồng độ cao.
Vì thế khi sử dụng thuốc bạn nên tuân theo chỉ định của bác sĩ cả về liều lượng, cách sử dụng, thời gian sử dụng. Điều này không chỉ mang lại kết quả điều trị tốt mà còn hạn chế tối đa tác dụng phụ nguy hiểm có thể xảy ra.
2. Cách nhận biết thuốc thoa corticoid
Tuy rằng các loại thuốc thoa corticoid rất đa dạng nhưng bạn có thể dễ dàng nhận biết chúng. Hầu hết nhóm thuốc này thường có đuôi “sone” (“son”) hoặc “olone” (“olon”), ví dụ như: hydrocortisone, betamethasone, dexamethasone fluocinolone, triamcinolone…
Thuốc chứa corticoid có thể được sản xuất dưới dạng 1 thành phần (chỉ có corticoid) hoặc kết hợp với các thành phần khác như kháng sinh, salicylic acid… để tăng hiệu quả điều trị. Mặc dù loại thuốc này có tác dụng chống viêm tốt, nhưng nếu dùng trong thời gian dài hoặc sử dụng sai cách có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn cho người bệnh, khiến da nhiễm corticoid.
Tác dụng phụ cần lưu ý của thuốc thoa corticoid
1. Tác dụng phụ trên da
Thuốc thoa corticoid thường được chỉ định bôi ngoài da nên tác dụng phụ dễ nhận biết nhất cũng thể hiện trên da của bạn. Khi dùng corticoid trong thời gian kéo dài với nồng độ cao sẽ xuất hiện các tác dụng phụ cụ thể như:
- Dị ứng/ kích ứng với các triệu chứng ngứa rát, sần mẩn, mụn ẩn li ti kéo dài.
- Ảnh hưởng đến sắc tố da: gây mất sắc tố (da loang lổ trắng bệch ở vùng da sử dụng thuốc). Ngoài ra, tăng sắc tố như nám mảng, tàn nhang cũng xuất hiện và sậm màu nền da ban đầu.
- Viêm da tiếp xúc dị ứng với biểu hiện đặc trưng là nóng rát và đỏ bừng mặt khi tiếp xúc với nhiệt độ cao
- Bào mòn da (mất vân da), giãn mao mạch, teo da.
- Nghiêm trọng nhất là hoại tử da.
Ngoài ra, corticoid bôi ngoài da lâu ngày còn khiến vết thương lâu lành, tăng nguy cơ nhiễm trùng, nhiễm nấm, virus, ký sinh trùng nguy hiểm. Do đó người bệnh cần tuân thủ đúng liều dùng, thời gian và hướng dẫn sử dụng của bác sĩ khi bắt đầu dùng. Tuyệt đối không được tự ý mua dùng và đặc biệt tránh xa các loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc chứa corticoid bôi ngoài da.
2. Tác dụng phụ toàn thân
Không chỉ gây ra các tác dụng phụ đối với làn da. Nếu người bệnh bôi thuốc thoa corticoid trên diện rộng và không kiểm soát được lượng thuốc thì cơ thể sẽ hấp thu thành phần này. Từ đó gây ra các tác dụng phụ toàn thân không thua kém so với đường uống. Các tác dụng phụ nguy hiểm có thể kể đến như đục thủy tinh thể, loét dạ dày, hội chứng cushing, ức chế trục dưới đồi tuyến yên – thượng thận… Đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhất là trẻ em, người cao tuổi và phụ nữ mang thai. Vì thế, cần lưu ý khi sử dụng corticoid cho những đối tượng này.
Tóm lại, hầu hết các loại thuốc bôi tại chỗ chứa corticoid khi dùng sai cách không những không mang lại kết quả điều trị mà còn gây các tác dụng phụ nghiêm trọng cho cơ thể và làn da. Do đó để hạn chế tối đa các biến chứng không mong muốn thì bạn nên đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng hoặc sử dụng theo sự tư vấn của bác sĩ.
Xem thêm: Cách Điều Trị Da Nhiễm Corticoid Tận Gốc Chuẩn Chuyên Gia
Nguồn tham khảo
Tài liệu nghiên cứu và thông tin liệu trình được cung cấp bởi www.physiodermie.com