1. Demodex “nhỏ nhưng không vô hại” như lầm tưởng:
1.1 Định nghĩa demodex theo khoa học
Tìm hiểu thêm: Sơ lược về vi khuẩn Demodex trên da mặt người
1.2 Phân loại demodex tồn tại trên da người
- Demodex folliculorum (D.folliculorum) có chiều dài 0,3-0,4 mm, thuộc loài dài. Chúng thường ký sinh ở nang lông, tóc, được Berger tìm thấy đầu tiên vào năm 1841.
- Demodex brevis (D.brevis) có chiều dài khoảng 0,15-0,2mm thuộc loài ngắn. Chúng thường ký sinh ở tuyến bã, được Akbulatova tìm thấy vào năm 1963.
2. Xét nghiệm soi tươi demodex gây viêm da
2.1 Khi nào cần xét nghiệm demodex soi tươi?
- Tiền sử đã từng sử dụng kem lột tẩy da, kem trộn, kem làm trắng nhanh cấp tốc. Da sau đó có các biểu hiện ngứa, mẩn đỏ và mụn mủ lên liên tục.
- Da bỗng dưng xuất hiện các tĩnh mạch (hiện tượng giãn tĩnh mạch), nhất là vùng hai bên cánh mũi và má.
- Lỗ chân lông trên da mặt giãn nở và to dần.
- Bề mặt da nổi lên các nốt ban sẩn, mụn nước, vẩy da, chảy dịch vàng.
- Da mặt có cảm giác như bị kiến bò, đặc biệt là vào ban đêm và khi đổ mồ hôi.
- Lông mi/ mày, viêm bờ mi, ngứa, ngứa da đầu, viêm da đầu và rụng tóc,…
Việc đáng lo chính bệnh viêm da do demodex khá giống với một số triệu chứng như viêm da tiếp xúc, mụn viêm. Căn bệnh này cần sự quan sát và lắng nghe thay đổi của làn da một cách cẩn trọng. Thực hiện xét nghiệm demodex soi tươi và tiếp nhận điều trị sớm nhất là cách điều trị hữu hiệu nhất.
2.2 Mô tả 2 phương pháp xét nghiệm demodex soi tươi tại Việt Nam
Về bản chất, xét nghiệm demodex soi tươi là phương pháp thủ công sử dụng dầu thực vật hoặc dung dịch KOH nhằm mục đích phá tan lớp sừng. Phương pháp này sẽ thể hiện rõ hình thái loài ký sinh trùng Demodex gây viêm da và sự chuyển động của chúng trên da người.
Tại Việt Nam, bạn có thể đến các cơ sở y tế có khoa ký sinh trùng để thực hiện xét nghiệm demodex soi tươi một cách chuẩn xác nhất.
Cách thức thực hiện xét nghiệm demodex soi tươi
a) Phương pháp 1 – Sử dụng KOH:
- Cách thức: Dùng KOH 10% tác động lên biểu mô sừng khiến chúng mềm và mỏng đi, từ đó bộc lộ hình thái demodex.
- Bệnh phẩm: Vảy da.
- Trình tự thực hiện: Nhỏ KOH 10% lên mẫu bệnh phẩm –> Lamen được đậy kín, bệnh phẩm ngấm hóa chất.
b) Phương pháp 2 – Sử dụng dầu thực vật:
- Cách thức: Mẫu bệnh phẩm sẽ được hòa tan trong dầu thực vật, hình thái của demodex trở nên rõ ràng hơn, phục vụ cho việc quan sát.
- Bệnh phẩm: Chất bã nhờn.
- Trình tự thực hiện: Nhỏ 1 – 2 giọt dầu thực vật lên mẫu bệnh phẩm –> Hòa tan hoàn toàn chất bã vào giọt dầu thực vật –> Lamen được đậy kín, bệnh phẩm ngấm hóa chất.
Kết quả mật độ và đánh giá:
- Xét ở vi trường X10, nếu độ tập trung của demodex là từ 5 con trở lên: Demodex là tác nhân gây bệnh. Kết quả tổng là “số lượng demodex cụ thể + đánh giá viêm da demodex”.
- Xét ở vi trường X10, nếu độ tập trung của demodex ít hơn 5 con: Demodex chưa hẳn là tác nhân gây bệnh. Kết quả tổng là “không tìm thấy demodex trên da + vấn đề da khác”.
Xét nghiệm demodex soi tươi có ý nghĩa rất quan trọng đối với quá trình điều trị. Bằng cách khoa học này, chúng ta có thể “bắt bệnh” đúng về da. Từ đó, việc lên phát đồ điều trị demodex hoặc các bệnh viêm da khác sẽ trở nên kịp thời và đúng đắn nhất.
Đọc thêm: Phân biệt biểu hiện Da bị nhiễm Corticoid và Viêm da Demodex
Nguồn tham khảo
Tài liệu nghiên cứu và thông tin liệu trình được cung cấp bởi www.physiodermie.com